Column Alphons Nijpels | Staatssecretaris Judith Tielen (VVD) wil geen vervroegd verkoopverbod invoeren voor tankstations en gemakwinkels. Een gemiste kans.

Niet-rokers hebben groot belang bij het terugdringen van tabaksgebruik: elke gestopte rokers is er immers eentje die geen stankoverlast meer veroorzaakt, bijdraagt aan vermindering van de maatschappelijke kosten van het roken (waarvoor helaas ook de niet-rokers opdraaien), en de sociale acceptatie van rookgedrag.

Een van de moeilijke punten in het zgn. 'ontmoedigingsbeleid' van de overheid is het grote aantal verkooppunten van tabak. Je kunt het op nog veel te veel plaatsen kopen: grote drogisterijketens, benzinestations, de zogenaamde 'gemakswinkels', waar je zaken als viltstiften, tijdschriften en allerlei loten kunt kopen (waaronder zelfs Staatsloten!), en nog een groot aantal tabakspeciaalzaken. Bij supermarkten is gelukkig de verkoop sinds vorig jaar verboden.

Alphons Nijpels
Alphons Nijpels

Al deze verkopers verdienen aan de verkoop van kanker en al die andere schadelijke gezondheidseffecten. Elke poging tot nu toe om het aantal verkooppunten drastisch te beperken, een strategie die -bewezen- bijdraagt aan gebruiksontmoediging, wordt tot nu toe tegengehouden door een gemeenschappelijke lobby van de middenstanders op de politiek, die o zo bang is zieltjes en stemmen te verliezen. En dus blijven de verslaafden in staat om elk moment van de dag hun drug gemakkelijk aan te kopen, en kunnen jongeren en kinderen er ook eenvoudig aankomen, want ook leeftijdsbeperkingen hebben -bewezen- nauwelijks effect, zolang het aantal verkooppunten groot blijft. En intussen strijken de middenstanders hun dodelijke winsten op.

De boodschap die er ook van uitgaat is dat het wel meevalt met de schadelijkheid van tabak, want andere gevaarlijke producten zoals medicijnen, alcohol en andere drugs, worden veel sterker ingeperkt. Nederland is nog steeds een land van kruideniers, die geen afstand van winst willen doen, ook al is hun handel nog zo verderfelijk.

De overheid heeft nu lang genoeg aangemodderd, en zou nu eindelijk eens moeten doorpakken met het terugdringen van het aantal verkooppunten. De verkoop van een dergelijk schadelijk en verslavend product hoort niet zo laagdrempelig te zijn. De verkoop moet daarom snel beperkt worden tot een handjevol speciaalzaken zonder uitstel, zoals dat ook al lang het geval is voor gedistilleerde alcoholische dranken. Doorbreek nu eens eindelijk de onvoorstelbare lobby van de profiteurs! Die daarbij natuurlijk, daar zijn ze weer, krachtig worden gesteund door de maffiose tabaksindustrie.